Wat ooit een toegankelijke teamsport was voor kinderen uit alle lagen van de samenleving, dreigt in Nederland langzaam te veranderen in een elitesport. Honkbal groeit uit tot een activiteit waarvoor je niet alleen talent nodig hebt, maar ook een goed gevulde portemonnee.
De basis van honkbal is op veel plekken nog laagdrempelig te leren. Kinderen maken op jonge leeftijd kennis met gooien, vangen en slaan via lokale verenigingen en schoolclinics. Maar wie écht wil doorgroeien – richting regionaal of nationaal niveau – komt al snel uit bij specialistische trainingen, toernooien in het buitenland en commerciële begeleidingstrajecten die in prijs oplopen tot duizenden euro’s per jaar.
Talentontwikkeling heeft een prijs
Steeds vaker vindt de technische en fysieke ontwikkeling van jonge honkballers plaats buiten de reguliere clubstructuur om. Denk aan pitchingcoaches, hittingcoaches, krachttrainers, mentale begeleiding en prestatiegerichte academies. Kosten voor deze trajecten liggen al gauw tussen de €50 en €100 per uur.
Maar ook binnen het officiële topsporttraject van de KNBSB (Koninklijke Nederlandse Baseball en Softball Bond) rijzen de kosten. Sommige regionale honkbalacademies, bedoeld om talent een kans te geven, vragen inmiddels contributies van ruim €1000 per jaar. Daarbovenop komen kosten voor het verplichte uniform en (semi-)verplichte deelname aan internationale toernooien.
Voor veel gezinnen is dat onbetaalbaar. Zeker voor kinderen uit stedelijke gebieden of wijken met een lagere sociaaleconomische status betekent dit een harde stop in hun ontwikkeling — ongeacht hun potentie of motivatie.
United Youth Baseball Education: toegang als speerpunt
United Youth Baseball Education (UYBE) is een stichting die deze groeiende ongelijkheid actief probeert te keren. Sinds 2008 zet UYBE zich in om honkbal op een structurele manier toegankelijk te maken voor álle kinderen, ongeacht hun achtergrond of financiële mogelijkheden.
“Tot op zekere hoogte kunnen kinderen via hun club nog goed mee,” zegt Harry van Rijn, medeoprichter van UYBE. “Maar daarna verdwijnen de échte ontwikkelingsmogelijkheden achter betaalde deuren. En dat mogen we niet normaal gaan vinden.”
UYBE biedt daarom hoogwaardige trainingen, clinics en begeleidingstrajecten zonder hoge financiële drempels. De stichting werkt samen met scholen, gemeenten en verenigingen om alternatieve routes te creëren waarin talent de kans krijgt zich te ontwikkelen, zonder dat financiële middelen doorslaggevend zijn.
Meer dan sport alleen
UYBE richt zich nadrukkelijk niet alleen op fysieke prestaties. Ook mentale weerbaarheid, schoolprestaties en persoonlijke ontwikkeling maken onderdeel uit van hun aanpak. Honkbal is het middel, geen doel op zich.
De organisatie waarschuwt dat zonder ingrijpen de sport zich blijft verplaatsen richting een steeds kleinere, meer welgestelde doelgroep. En dat zou zonde zijn: “Talent is overal in Nederland te vinden,” aldus Van Rijn. “Maar als je geen eerlijke toegang biedt tot training, begeleiding en wedstrijden, loop je dat talent onherroepelijk mis.”
Een sport op een keerpunt
Honkbal in Nederland staat op een kruispunt. Blijft het een inclusieve sport waarin ieder kind een eerlijke kans krijgt? Of groeit het verder uit tot een activiteit voor de bovenlaag, waar prestaties afhangen van financiële draagkracht?
Stichtingen als UYBE laten zien dat het anders kan — maar ze kunnen het niet alleen. Oproepen aan gemeenten, bonden en sponsoren om te investeren in gelijkwaardige toegang tot sport klinken steeds luider.
Want zoals Van Rijn het verwoordt: “We moeten niet alleen investeren in het toptalent, maar in ieder kind dat met plezier een handschoen aantrekt. Dáár begint de toekomst van honkbal.”
Wil je meer weten of bijdragen aan gelijke kansen in honkbal?
Bezoek: www.unitedbaseball.nl